Toksyna botulinowa typu A wykorzystywana jest w medycynie od wielu lat, a od lat 90 w dermatologii estetycznej. Jest to białko które łączy się z receptorami włókien mięśniowych, blokując je czasowo zapobiega kurczeniu się mięśni i powstawaniu zmarszczek mimicznych oraz wygładza obecne.
Głównymi wskazaniami są zmarszczki górnej części twarzy:
- zmarszczki między brwiami – tzw. kurze łapki,
- zmarszczki poziome czoła,
- zmarszczki wokół oczu – tzw. kurze łapki.
Zabieg polega na iniekcji toksyny botulinowej w konkretne punkty na twarzy. Ilość podanego materiału jest indywidualna, dobrana przez lekarza dla konkretnego pacjenta.
Zabieg nie jest bolesny, powoduje dyskomfort z powodu ukłucia igłą, trwa kilkanaście minut. Efekt pojawia się po ok. 5 dniach i utrzymuje się przez 3-7 miesięcy. Twarz jest gładka, ale pozbawiona efektu maskowatości. Zabieg może być wielokrotnie powtarzany.
Po zabiegu przez 4 godziny należy utrzymać pozycję pionową, przez 24 godziny nie należy latać samolotem.
Przeciwwskazania bezwzględne:
- zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego (miastenia gravis, zespoł Lamberta Eatona)
- nadwrażliwość na składniki preparatu (albuminy ludzkie)
- Leki- aminoglikozydy (streptomycyna, gentamycyna, amikacyna, kanamycyna itp.), aminochinolony (chlorochina, hydroksychlorochina), D-penicylamina, cyklosporyna, tubokuraryna, pankuronium, galamina, sukcynylocholina, linkomycyna, tetracyklina, polimyksyna
- rozległe uszkodzenia skóry;
- miejscowe infekcje skóry
- ciąża, okres laktacji
Działania niepożądane:
miejscowe
- ból, przejściowy obrzęk z delikatnym mrowieniem, drobne krwiaki w miejscu iniekcji
- nadmierne zwiotczenie mięśni (opadanie powieki, opadanie kącika ust),
- obniżenie brwi lub uniesienie- mogą to być efekty zamierzone
- ogólnoustrojowe
- ból głowy,
- zaburzenia układu krążenia,
- wymioty, suchość w jamie ustnej
- reakcje immunologiczne miejscowe i ogólne
Nadmierna potliwość
W przypadku nadmiernej nadpotliwości zlokalizowanej na dłoniach, stopach, pod pachami i czole można zastosować ostrzykiwanie toksyną botulinową. Działanie preparatu polega na blokowaniu zakończeń nerwowych zaopatrujących gruczołu potowe. Efekt rozpoczyna się po kilkunastu dniach i utrzymuje się kilka miesięcy. Nakłucia są nieznacznie bolesne, czasami leczony obszar wymaga znieczulenia miejscowego kremem.
Działania niepożądane:
- czasami miejscowa bolesność,
- przy leczeniu nadpotliwości pach może pojawić się lekki świąd w okolicy pach, mijającym bez leczenia po 1-2 tygodniach,
- czasem wyrównawcze pocenie innych okolic, również mijające po kilku tygodniach,
- przy leczeniu nadpotliwości dłoni w kilka dni po zabiegu może wystąpić przejściowe osłabienie siły mięśniowej, polegające na niemożności odwiedzenia, zwłaszcza piątego palca, rzadziej kciuka i wykonania silnego uścisku dłoni. Objawy te jednak zupełnie nie przeszkadzają w wykonywaniu codziennych zajęć ( wyjątek obowiązki z racji zawodu np. u pianisty)
- istnieje niewielkie ryzyko wystąpienia objawów „grypopodobnych”, które ustępują w ciagu kilku dni
Przeciwskazania bezwzględne:
- zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego (miastenia gravis, zespół Lamberta Eatona)
- nadwrażliwość na składniki preparatu (albuminy ludzkie)
- stosowanie następujących leków lub okres do 1 tygodnia od ich odstawienia: aminoglikozydy (streptomycyna, gentamycyna, amikacyna, kanamycyna itp.),-aminochinolony (chlorochina, hydroksychlorochina), D-penicylamina, cyklosporyna, tubokuraryna, pankuronium, galamina, sukcynylocholina, linkomycyna, tetracyklina, polimyksyna
- miejscowe infekcje skóry, ciąża, okres laktacji.